Ευχέρεια

Τα θεραπευτικά μας προγράμματα διεξάγονται με τη χρήση μεθόδων που κάθε θεραπευτής με βάση τις γνώσεις/εξειδίκευσή του επιλέγει ως πλέον κατάλληλες για τις ανάγκες του  περιστατικού του. Οι μέθοδοι αυτές μπορεί να είναι παλαιότερες και  ευρέως αποδεκτές, ή νεότερες, καινοτόμες προσεγγίσεις που βασίζονται στις τελευταίες επιστημονικές εξελίξεις. Κάθε μέθοδος μπορεί να εφαρμοστεί μεμονωμένα ή σε συνδυασμό με άλλες  για την επίτευξη του καλύτερου αποτελέσματος. Σε κάθε περίπτωση όμως, ο θεραπευτής οφείλει να γνωρίζει ενδελεχώς τη μέθοδο που χρησιμοποιεί και τις τεχνικές (τα βήματα και ο τρόπος διεξαγωγής τους)  που συμπεριλαμβάνει για την επιτυχή αξιοποίησή της.  Για την πρακτική εφαρμογή πολλών από αυτές τις μεθόδους απαιτείται εκπαίδευση και πιστοποίηση, την οποία οι θεραπευτές μας διαθέτουν.  Ενδεικτικά αναφέρονται:

• Context Utilization
  Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται στην περίπτωση Φωνολογικών Διαταραχών. Βασίζεται στο γεγονός ότι κανένας φθόγγος δεν παράγεται μόνος του, αλλά είναι δομημένος σε μία φωνολογική ενότητα, αυτή της συλλαβής.  Ο τύπος της συλλαβής και η θέση συμπλοκής του φθόγγου σε αυτήν, διευκολύνει ή δυσχεραίνει τη σωστή παραγωγή του.  Για παράδειγμα, η  παραγωγή του φθόγγου /λ/ είναι ευκολότερη σε συλλαβή τύπου / ΣΦ/ (σύμφωνο-φωνήεν), παρά σε κλειστού τύπου συλλαβή, /ΦΣΣ/. Ο θεραπευτής στη μέθοδο αυτή, αξιολογεί ποια συλλαβική δομή είναι περισσότερο προσιτή για το συγκεκριμένο περιστατικό και τη χρησιμοποιεί ως βάση για το «χτίσιμο» του προγράμματος.
• Contrast Therapy
  Μέθοδος που χρησιμοποιείται στην περίπτωση που το παιδί παρουσιάζει Φωνολογική Διαταραχή. Εστιάζει στον φθόγγο όχι σαν  μεμονωμένη κινητική παραγωγή, αλλά στον φθόγγο ως υποδοχέα σημασιολογικού μηνύματος. Βοηθά το παιδί να συνειδητοποιήσει πως η αλλαγή ενός φθόγγου μπορεί να σημάνει την αλλαγή στο νόημα της λέξης. Χρησιμοποιεί ζευγάρια λέξεων που αναδεικνύουν τα αντιθετικά χαρακτηριστικά των φθόγγων. Περιλαμβάνει τέσσερις κύριες προσεγγίσεις που είναι οι εξής: Minimal Pairs, Maximal Opposition Contrasts, Empty Set, Multiple Oppositions.
• Phoneme Touch & Say (Άγγιξε, Πες), Jill Hicks
  Μέθοδος που χρησιμοποιείται κυρίως σε παιδιά με κινητικού τύπου διαταραχές, όπως η Δυσπραξία και η Απραξία. Χρησιμοποιεί ένα σύστημα χειρονομιών για να υποβοηθήσει το παιδί να παράγει ένα συγκεκριμένο φώνημα δίνοντας του στοιχεία για τον τρόπο και τόπο παραγωγής του και την ηχηρότητά του. Κάθε χειρονομία είναι αντιπροσωπευτική των τριών αυτών χαρακτηριστικών του φθόγγου και μεταφέρει στο παιδί οπτικά, απτικά και κιναισθητικά μηνύματα που ενισχύουν την προσπάθειά του.
• Speech Modification Strategy – Fluency Shaping (Bothe, 2002, Guitar, 1982, 2013,Manning, 2001)
  Μέθοδος που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση του τραυλισμού.  Θεωρεί την ομιλία ένα φυσικό φαινόμενο και πρεσβεύει ότι εάν ο ομιλητής ακολουθεί πιστά τους κανόνες που την διέπουν,  δεν παρουσιάζεται δυσκολία στη ροή της όπως κομπιάσματα, επαναλήψεις, παρεμβολές, μπλοκαρίσματα. Στοχεύει λοιπόν στο να διευκολύνει τη «φυσιολογική» παραγωγή και τη βελτίωση της συνολικής λεκτικής επικοινωνίας του παιδιού. Με άλλα λόγια, δεν εστιάζει στον τραυλισμό αυτόν καθεαυτό, αλλά στη μεταβολή ή ποιοτική αναβάθμιση της ομιλίας γενικά, εμμέσως έτσι περιορίζει τον τραυλισμο. Τεχνικές που χρησιμοποιούνται είναι μείσωση του ρυθμού, η συνεχής φώνηση, η επιμύνση συλλαβής, η ομαλή εκκίνηση, η απαλή αρθρωτική επαφή.
• Stuttering Modification Approach (Van Riper, 1973)
  Μέθοδος που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση του Τραυλισμού. Βασίζεται στο να βοηθήσει το άτομο να κατανοήσει την ομαλή ροή της ομιλίας του, αλλά και τα επεισόδια του τραυλισμού και το πως βιώνει διαφορετικά την κάθε περίπτωση. Το άτομο εκπαιδεύεατι να αποδέχεται τον τραυλισμό του, να αναγνωρίζει τα χαρακτηριστικά του και να προσπαθεί να τα μεταβάλει όχι σε φυσιολογική ροή, αλλά σε κάτι πιο εύκολο κι αποδεκτό. Το παιδί συνειδητοποιεί τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια του επεισοδίου και εκπαιδεύεται πώς να το χειριστεί κατάλληλα και ακόμα και να το προβλέψει. Εστιάζει στην ικανότητα του παιδιού για αυτοέλεγχο και αυτοδιόρθωση. Μέσα από τεχνικές όπως η «Προετοιμασία», «Απομάκρυνση», «Ακύρωση», μειώνει την ένταση και τον φόρτο που παρουσιάζεται και εμμέσως βοηθά το παιδί να αισθάνεται καλύτερα.
• ΜΕΘΟΔΟΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ
  Στο ειδικό μαθησιακό πρόγραμμα καταρτίζουμε ένα απόλυτα εξειδικευμένο πρόγραμμα βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων στόχων, μετά από αναλυτική αξιολόγηση. Οι μέθοδοι και οι τεχνικές παρέμβασης επιλέγονται με κριτήριο τις ανάγκες του κάθε παιδιού. Στην διδασκαλία των στόχων χρησιμοποιούμε:

• ΠΟΛΥΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ: Οι τεχνικές αυτές εμπλέκουν στη διαδικασία της μάθησης όλες τις αισθήσεις του παιδιού. Έχει αποδειχθεί ερευνητικά ότι τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες μαθαίνουν καλύτερα όταν ακούν-αγγίζουν-βλέπουν ταυτόχρονα.
• ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΕ ΒΗΜΑΤΑ: Κάθε μαθησιακός στόχος αναλύεται σε μικρότερα, απλοποιημένα βήματα που εξασφαλίζουν στο παιδί την επιτυχία.
• ΜΕΤΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ : Η μεγαλύτερη αδυναμία των παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες εντοπίζεται στις μεταγνωστικές δεξιότητες. Τα παιδιά, δηλαδή, δεν γνωρίζουν πώς να μάθουν, πώς να οργανώσουν, πώς να ελέγξουν. Διδάσκουμε στα παιδιά στρατηγικές οργάνωσης, αυτορρύθμισης, αυτοελέγχου και τα κατευθύνουμε να μελετούν και να μαθαίνουν με τον πιο παραγωγικό για αυτά τρόπο.
• ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΦΩΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΓΝΩΣΗΣ: Η φωνολογική επίγνωση σχετίζεται άμεσα με την ανάπτυξη της ανάγνωσης και της γραφής. Ως φωνολογική επίγνωση ορίζεται η ικανότητα του παιδιού να χειρίζεται σε προφορικό επίπεδο τους ήχους των λέξεων (ομοιοκαταληξία, συλλαβές, φωνήματα). Πρόκειται για μια δεξιότητα που αναπτύσσεται ήδη από την προσχολική ηλικία και η οποία, όπως δείχνουν οι έρευνες σε παγκόσμιο επίπεδο, συνήθως δεν έχει αναπτυχθεί επαρκώς στα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες στην ανάγνωση και τη γραφή.
• ΜΝΗΜΟΝΟΤΕΧΝΙΚΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ: Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες παρουσιάζουν σοβαρές ελλείψεις στη βραχυπρόθεσμη μνήμη. Για να ενισχύσουμε την απομνημόνευση χρησιμοποιούμε ποιηματάκια, ακροστιχίδες και άλλες τεχνικές (οπτικές και ακουστικές), ώστε να θυμούνται λίστες λέξεων, τεχνικές αυτοελέγχου, τεχνικές για εκτέλεση πράξεων ή λίστες ονομάτων για τα θεωρητικά μαθήματα.
  Μερικές από τις μεθόδους, των οποίων τις βασικές αρχές χρησιμοποιούμε προσαρμόζοντας τα υλικά μας στις ανάγκες του κάθε παιδιού είναι:

• Alfa to Omega: Πρόγραμμα παρέμβασης για τη Δυσλεξία που βασίζεται στη φωνολογική επίγνωση. Ένα γλωσσικό πρόγραμμα, το οποίο αρχίζει από τις βασικές αλφαβητικές δεξιότητες και συνεχίζει με τη συνένωση σύμφωνων –φωνηέντων.
• Bangor Dyslexia Τeaching System: Ένα δομημένο διδακτικό πρόγραμμα διαδοχικών βημάτων. Περιλαμβάνει τη διδασκαλία των βασικών ήχων των γραμμάτων και της δομής των λέξεων, τη διδασκαλία των φωνηέντων, των συνηθέστερων σχημάτων των λέξεων, των ανώμαλων λέξεων. Η μέθοδος διδάσκει, ακόμη τις αλφαβητικές δεξιότητες και δεξιότητες λεξικού, καθώς και τους γραμματικούς κανόνες
• The Orton-Gillingham approach: Πολυαισθητηριακή μέθοδος αποκατάστασης δυσκολιών στην ορθογραφία, την ανάγνωση και τη γραφή. Στηρίζεται στη συστηματική εξάσκηση, μέσω πολυαισθητηριακής διασύνδεσης του σχήματος του γράμματος –συμβόλου με το φώνημα –ήχο του.
• Phoneme touch and Say: Μέθοδος που συνδέει τα φωνήματα με συγκεκριμένες κινήσεις που έχουν σχέση με την άρθρωση αλλά βοηθάει και στη σύνδεση φωνήματος – γραφήματος.
• Εικονογραφική Μέθοδος: Μέθοδος αποκατάστασης της Ορθογραφίας για παιδιά με Δυσλεξία της Δώρας Μαυρομμάτη. Ξεκινάει από τη διδασκαλία των άρθρων και των καταλήξεων των λέξεων και προχωρά στη θεματική –ετυμολογική ορθογραφία με εικόνες που βοηθούν την οπτική μνήμη των παιδιών.
• ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ της Μ. Φλωράτου: διδακτικές προσεγγίσεις στην ανάγνωση, την κατανόηση και την ορθογραφία με αυξητική δυσκολία και ανάλυση σε συγκεκριμένα βήματα.